Bóng đá luôn không ngừng phát triển, và những chiến thuật cũ kỹ dần nhường chỗ cho những ý tưởng táo bạo hơn. Trong số đó, vị trí số 9 ảo trong bóng đá là một trong những cuộc cách mạng chiến thuật đáng chú ý nhất của kỷ nguyên hiện đại. Vậy số 9 ảo là gì? Có vai trò như thế nào? Cùng blog bóng đá tìm hiểu nhé.
Vị trí số 9 ảo trong bóng đá là gì?
Để hiểu rõ về vị trí số 9 ảo trong bóng đá, chúng ta cần so sánh với một tiền đạo cắm (số 9) truyền thống. Tiền đạo truyền thống có nhiệm vụ chính là làm tường, ghi bàn và gây áp lực lên hàng thủ đối phương ở khu vực vòng cấm. Họ thường có thể hình tốt, khả năng không chiến mạnh mẽ và sự nhạy bén trong việc chọn vị trí bóng đá số.
Ngược lại, số 9 ảo là một tiền đạo trung tâm nhưng lại có xu hướng di chuyển lùi sâu về khu vực giữa sân để nhận bóng. Khi họ làm như vậy, các trung vệ đối phương sẽ đứng trước một lựa chọn khó khăn: hoặc lao theo để theo kèm, hoặc giữ nguyên vị trí.
Nếu trung vệ lao theo, họ sẽ tạo ra một khoảng trống lớn ở hàng phòng ngự, mà các tiền vệ tấn công hoặc tiền đạo cánh có thể tận dụng để xâm nhập và ghi bàn. Nếu họ không lao theo, số 9 ảo sẽ có đủ thời gian và không gian để xoay sở, kiến tạo hoặc tự mình dứt điểm từ xa. Đây chính là bản chất của vị trí số 9 ảo trong bóng đá, tạo ra sự bất ngờ và phá vỡ cấu trúc phòng ngự đối phương.
Lịch sử và sự tiến hóa của vị trí số 9 ảo
Mặc dù thuật ngữ “số 9 ảo” chỉ mới phổ biến trong khoảng một thập kỷ trở lại đây, ý tưởng về một tiền đạo lùi sâu đã xuất hiện từ rất lâu. Một trong những ví dụ đầu tiên có thể kể đến là Matthias Sindelar của đội tuyển Áo tại World Cup 1934. Tuy nhiên, người khai sinh và áp dụng thành công nhất trong bóng đá hiện đại phải kể đến HLV Luciano Spalletti với sơ đồ 4-6-0 tại AS Roma, sử dụng Francesco Totti như một vị trí số 9 ảo trong bóng đá. Totti, một cầu thủ có kỹ thuật và nhãn quan chiến thuật tuyệt vời, đã phát huy tối đa vai trò keo bong da này để trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất ở Serie A.
Sau đó, vị trí số 9 ảo trong bóng đá thực sự được nâng lên một tầm cao mới dưới bàn tay của HLV Pep Guardiola tại Barcelona. Với Lionel Messi là hạt nhân, Pep đã xây dựng một hệ thống tiki-taka hoàn hảo. Messi di chuyển lùi sâu, phối hợp với Xavi, Iniesta và các cầu thủ tấn công cánh như David Villa hay Pedro, tạo nên một tam giác tấn công ma thuật. Lối chơi này đã giúp Barcelona thống trị châu Âu trong nhiều năm và biến Messi trở thành một “cỗ máy” hủy diệt.
Vai trò chiến thuật của vị trí số 9 ảo
Vai trò chiến thuật của số 9 ảo rất đa dạng và phức tạp. Họ không chỉ là một cầu thủ ghi bàn mà còn là một playmaker, một cầu thủ kiến tạo.
- Tạo khoảng trống: Đây là vai trò quan trọng nhất. Bằng cách di chuyển lùi sâu, họ kéo các trung vệ ra khỏi vị trí, tạo ra khoảng trống cho các cầu thủ khác như tiền vệ trung tâm hay tiền đạo cánh băng lên dứt điểm.
- Kết nối lối chơi: Với khả năng kiểm soát bóng tốt và nhãn quan chiến thuật, số 9 ảo là cầu nối giữa hàng tiền vệ và hàng công, đảm bảo sự lưu chuyển bóng mượt mà.
- Kiến tạo và ghi bàn: Họ có thể tung ra những đường chọc khe sắc lẹm hoặc tự mình dứt điểm từ ngoài vòng cấm khi có cơ hội.
Tuy nhiên, vị trí số 9 ảo trong bóng đá cũng có những nhược điểm. Để áp dụng thành công lối chơi này, đội bóng cần phải có những cầu thủ có kỹ thuật và tư duy chiến thuật tốt, cũng như các tiền vệ và tiền đạo cánh có khả năng bùng nổ để tận dụng khoảng trống. Nếu không, đội bóng sẽ thiếu một trung phong thực thụ trong vòng cấm và dễ bị hóa giải.
Xem thêm: Sự khác biệt giữa tiền vệ Box to Box và tiền vệ trung tâm
Xem thêm: Vị trí số 8 trong bóng đá: Nhịp tim bền bỉ của sân cỏ
Những huyền thoại của vị trí số 9 ảo
- Lionel Messi: Được xem là cầu thủ vĩ đại nhất ở vị trí này. Dưới thời Pep Guardiola, Messi đã hoàn thiện kỹ năng của một số 9 ảo, kết hợp giữa khả năng ghi bàn khủng khiếp và nhãn quan kiến tạo tuyệt vời.
- Francesco Totti: “Hoàng tử thành Rome” là người tiên phong cho vai trò này trong bóng đá hiện đại. Ông đã cống hiến toàn bộ sự nghiệp cho AS Roma và là biểu tượng của lòng trung thành.
- Roberto Firmino: Tại Liverpool, Firmino là một ví dụ điển hình cho số 9 ảo hiện đại. Dù không ghi quá nhiều bàn, anh lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tạo khoảng trống và kết nối lối chơi cho bộ đôi Salah và Mane.
- Johan Cruyff: Mặc dù không sử dụng thuật ngữ “số 9 ảo”, Johan Cruyff đã thể hiện vai trò này trong triết lý bóng đá tổng lực của Ajax và Hà Lan. Ông thường xuyên di chuyển khắp mặt sân, gây rối loạn cho hàng thủ đối phương.
Vị trí số 9 ảo trong bóng đá là một ví dụ điển hình cho sự sáng tạo và tiến hóa không ngừng của chiến thuật. Vị trí này đã mở ra một kỷ nguyên mới, nơi sự thông minh và kỹ thuật được đề cao hơn sức mạnh, mang lại những trận đấu hấp dẫn và những khoảnh khắc đáng nhớ cho người hâm mộ.